TAMARA’S P O V
Kakatapos ko lang magluto ng breakfast—fried rice, bacon and eggs, and I hurried upstairs to find Lily dressed and ready in her blue nursery school uniform.
“Wow! You can change on your own now!” I commented, crouching down to help her pull up her socks.
“I’m a big girl, mommy!”
Pagkatapos kong maisuot ang mga medyas sa mga maliliit niyang mga paa ay tumayo na ako upang ipusod ang kanyang mahaba, itim na itim at makintab na buhok.
She pouted, shaking her head when I pulled the flower hair clips from the drawer. “No! I want the peppa pig hair clip!”
Hinila ko ulit pabukas ang drawer at hinanap ang peppa pig na sinasabi niya. Nakita ko ang pink na peppa pig, ngunit umiling ulit siya, a look of disgust on her face, and then she sighed.
“Yung red na peppa pig!”
Napakamot ako sa ulo. Akala ko pink lang na peppa pig ang meron. “This one?” kulay blue ang nadampot ko at lalong nagmarakulyo ang aking prinsesa.
“Ako na lang ang hahanap. Here!” She passed me the red one. “Clip on this spot, mommy!” she pointed on the right side of her head, and I clipped it on that spot, but she didn’t seem very pleased. “Kailan ba kasi babalik si Ate Myca?”
“Bukas pa anak…’’ I said patiently, putting the other clip on the left side of her hair.
“Let’s eat breakfast, mommy. I don’t want to be late…’’ hinila niya na ako palabas ng kwarto at pababa ng hagdanan.
Pagkaupo niya sa pwesto niya sa mesa ay ininom kaagad niya ang gatas na tinimpla ko para sa kanya.
I was putting some fried rice on her plate when Harry rushed in. “Harry, barado yung lababo…’’ noong nakaraang linggo ko pa napansin na barado ito, at naalala ko lang ulit sabihin ito sa kanya ngayon dahil naghugas ako ng mga ginamit ko sa pagluluto. “Pwede mo bang gawin saglit?”
“Wala na akong oras.” Aniya, bago hinigop ang kanyang mainit na kape. Isang linggo na siyang walang oras para gawin ito. “Hindi ka naman papasok ngayon, di ba? Tumawag ka na lang ng tubero.”
“Kahit andito ako sa bahay magtatrabaho pa rin ako.” Merong properties na pinapabenta sa akin si Sir James at kung maibenta ko ito sa loob lamang ng isang linggo ay malaki ang makukuha kong komisyon. Sayang naman kung hindi ko ito pagtutuunan ng pansin. Kailangan magdouble effort ako para hindi na gaanong nag oovertime si Harry. “Ihahatid ko si Lily, pagkatapos ay maggogrocery ako. Mamaya mayroon akong---’’
“Oo na, oo na. Busy ka din sa trabaho mo.” He said it in a sarcastic way and I didn’t like the sound of it.
“Ano ang gusto mong palabasin, Harry?” I said in a dangerously hushed tone. Kapag galit ako, alam niyang wala siyang emosyon na makikita sa akin.
“Kailangan ko ng umalis.” At tumayo na mula sa kanyang kinauupuan ng hindi man lang nag-aalmusal.
“Eh di umalis ka.”
Ni hindi man lang siya lumingon. Umalis siya ng bahay ng hindi man lang binigyan ng goodbye kiss ang kanyang anak. Ngayon lang niya ginawa ito. Hindi ko alam kung nakalimutan niya dahil sa inis niya sa akin, o dahil sinadya niya ito para lalo akong magalit sa kanya.
“Daddy’s angry…’’ Lily whispered after we heard the front door slam shut.
Gustong tumulo ng luha ko hindi dahil naaawa ako sa sarili ko. Naiiyak ako dahil hindi sanay si Lily na ganito ang daddy niya sa kanya.
“Busy lang si daddy, anak.” I forced a smile. “Nagmamadali lang yun kaya naibagsak niya ang pinto. You don’t have to worry about it, okay?”
Tumingin siya sa akin, at tumitig ng ilang segundo. Nagulat ako ng bigla na lang siyang bumaba sa upuan at naglakad papunta sa akin na nakabukas ang kanyang munting mga braso at niyakap ako ng sobrang higpit. Ayokong umiyak sa harap ng anak ko. Ayokong makita niya akong nasasaktan. Dahil alam kong masasaktan din siya.
“Mommy…’’ bulong niya sa akin habang dahan-dahang humahaplos ang maliliit niyang kamay sa likod ko. “Mahal kita…’’ two words that meant so much to me. Ikinurap kurap ko ang mga mata ko para pigilan ang mga luhang kanina pa nagbabadyang bumagsak.
“Mahal din kita anak…’’ hinalikan ko ang ibabaw ng kanyang buhok at saka ko siya niyakap ng mas mahigpit. Ano na kaya ang mangyayari sa akin kung wala ang anak ko sa tabi ko?
Nung gabing iyon bago matulog ay tumabi ako kay Lily sa kanyang kama. “Mommy, sabi ni teddy bear sa akin, bakit hindi na daw naggu-goodnight kiss si daddy?”
“Anong hindi?” dinampian ko siya ng halik sa noo. “Nagkikiss kaya sayo si daddy, hindi mo lang nakikita, kasi tulog ka na.” ayokong magsinungaling pero kailangan. Ayokong masaktan ang anak ko.
Sa totoo lang, hindi ko na maalala kung kailan niya huling hinalikan si Lily bago ito matulog. Siguro noong mga gabi na hindi pa siya nag-uumpisa sa bago niyang trabaho. Ganun siya maggood night kay Lily. Hinahalikan niya sa pisngi at binabasahan ng fairy tale stories. Pero ngayon? Wala na. Kapag bago na lang siya matulog ay tinatanong niya lang. “Kumusta si Lily?”
Na sinasagot ko ng, “Maayos siya. Palagi kang hinahanap.” Ngunit parang balewala lahat ng iyon kay Harry, at hindi ko alam kung bakit.
……………
THREE MONTHS AGO
Nagising ako sa tunog ng dahan-dahang pagbukas at pagsara ng pintuan sa ibaba. Dali-dali akong bumaba at nakita ko si Harry na nagtatanggal ng sapatos. It was almost eleven in the evening, according to the clock hanging in the wall. Pagabi na ng pagabi ang uwi niya.
“Iinitin ko lang ang ulam.” Nilagpasan ko siya at dumiretso na ako sa kusina ngunit napahinto ako sa sinabi niya.
“Huwag na. Kumain na ako.”
“Saan? Sa canteen?”
Tumango ito.
Napahalukipkip ako, ang mga mata ko ay napatuon sa paper bag ng Calvin Klein na nasa ibabaw ng sofa sa tabi niya. Gabi-gabi na lang siyang may dala. Pero para lamang sa sarili niya.
“Akala ko ba busy ka sa trabaho. Sabi mo wala kang oras at madami kang ginagawa sa office. Buti nakakapag-shopping ka pa para sa sarili mo.” Alam ko iba na ang tono ng boses ko. Pero hindi ko maiwasang hindi maghihinanakit. “Sabihin mo nga sa akin, Harry. Nag-iinom ka ba?” Tanong ko nung maamoy ko ang alcohol sa bibig niya.
“Ano na naman to, Tamara?” pasinghal nitong sagot. “May nagbirthday sa office. Nagpakain. Nagpainom ng kaunti. Masama ba uminom paminsan-minsan?”
“Teka lang. Teka lang ha.” Itinaas ko ang kanang palad ko at pinatigil ko siya sa pagsasalita. “Sabi mo kanina sa canteen ka kumain.”
“Wala akong sinabing kumain ako sa canteen. Ikaw lang nag assume nun!”
“Tumango ka Harry! Ibig sabihin umoo ka! Ibig sabihin kumain ka sa canteen ng office nyo! Tapos ngayon sasabihin mo na nagpakain yung kawork mate mo dahil birthday? Ano ba talaga ang totoo, ha Harry!”
TAMARA’S P O VNagpakawala ng malalim na buntong hininga si Harry bago siya tumayo mula sa kanyang kinauupuan.“Ano? Hindi ka na nakasagot?” angil ko.“Pagod ako, Tamara.” Isa pang buntong hininga ang kanyang pinakawalan habang humahagod ang mga mahahaba niyang daliri sa magulo niya ng buhok. “Kaya ako tumango. Ibig kong sabihin dun, birthday niya at nagpakain siya sa canteen.”I stared at him for a moment, trying to read him. “Ano pa ang inililihim mo sa akin, Harry?”“Wala!” he said, glaring at me. “Wala akong itinatago sa’yo. Wala akong inililihim sa’yo!”“Talaga ba?”He held up his hands. “Ayokong mag-aksaya ng panahon sa pakikipagtalo sa’yo. Pagod ako at gusto ko ng magpahinga. Please lang, huwag kang nagger, Tamara. Nagiging katulad ka na ni mommy.‘Si Mommy, napakanagger. Wala ng ginawa kundi bunganga dito, bunganga doon. Mula umaga hanggang hapon, binubungangaan pa din si daddy.’Naalala kong sinabi niya sakin iyon dati at napatulala ako. Ganoon ba ako sa kanya? Nagger na ang
TAMARA’S P O VHarry reached over and squeezed my hand, and I squeezed it back. Alam ko magiging maayos din kami. Maaayos din namin ang lahat. Every marriage has bumps, and ours was no different. For better or for worse, like what we had vowed to each other in our wedding.Sumandal ako sa aking upuan ng may ngiti sa mga labi habang ang mga kamay namin ay magkahugpong pa rin. My heart considerably lighter than it has been in a long while."Magsi-cr lang ako saglit." Paalam sa akin ni Harry pagkapasok pa lang namin sa venue kung saan gaganapin ang party ng aming kumpanya bilang pagwelcome at pasasalamat sa mga nag avail ng mga units.Ayaw naman talaga niyang sumama sa akin. Pinilit ko lamang siya. At nagpapasalamat pa rin ako dahil kahit papaano ay pumayag siya. Malaki ang aking mga ngiti habang papasok sa malawak na bulwagan.The hall was crowded with people, and almost every available space was filled with men in suits and elegant women dressed in beautiful dresses, chatting, laughing
TAMARA’S P O VNagdire-diretso ako sa paglalakad hanggang sa umabot ako sa garden kung saan nakita ko mula sa malamlam na ilaw na nagmumula sa buwan at sa poste ang mga naggagandahang bulaklak ng puti at pulang mga rosas.Napatitig ako sa mga bulaklak nang maalala ko na naman ang gabing iyon. “Napakaganda mo, Tammy. Mas maganda ka pa sa mga bulaklak dito…”I continued looking blindly upon the garden in silence, with Daniel stricken dumb beside me as well, and then he walked around, then stopped, his head tilted up to watch the moon, his hands were shoved in his both of his pants pocket.Umikot siya paharap sa akin, at sa mahina at mababang boses ay narinig kong usal niya, “Patawarin mo ako kung naging tahimik ako pagkatapos nating maghiwalay. Hindi ko akalain na magkikita pa tayo after seven years, at… nagulat ako. Halos wala kang pinagbago, Tamara.”His words were deafening in their utter quietness. They dragged me back to our past, shattering the present into a hundred million shard
TAMARA’S P O VTWO MONTHS AGOMay mga properties at units na rin kami na itatayo sa Cebu kaya nagpaalam ako kay Harry na pupunta ako doon sa Sabado para makatulong sa pagpapamudmod ng mga flyers at magbenta na rin syempre. Additional income din yun.“Paano si Lily?” tanong agad ni Harry, ang mga guhit sa kanyang noo ay lalo pang lumalim.“Malaki na siya. Kaya na niyang alagaan ang sarili niya.” Sa sinabi kong iyon ay pinanlakihan niya ako ng mga mata na para bang hindi siya makapaniwala na sasabihin ko iyon. “Joke lang! ‘To naman, di na mabiro. Siyempre dito ko muna patutulugin si Myca. Nakausap ko na siya at pumayag naman. Dadagdagan ko na lang ang sahod niya.”Napahinto ako sa pagtitiklop ng mga sinampay at napatingin sa kanya dahil wala akong narinig na sagot.“Gusto mo bang sumama sa akin?” I asked with a hopeful look. Umaasa ako na papayag siyang samahan ako sa Cebu.Pero umiling siya na siyang ikinadismaya ko. “May trabaho ako, Tamara. At bago lang ako dun. Alam mong hindi pa ak
TAMARA’S P O V“Hindi ko alam, Wendy…” nakakunot-noo kong saad habang nakatitig sa kanya. “We used to be a team, both working, seeing equal amounts of Lily. Hindi perpekto ang pagsasama namin pero marami kaming time sa isa’t isa. Hindi man siya masaya sa dati niyang trabaho, pero masaya kami sa bahay. Palagi kaming may bonding, halos hindi kami mag-away. Pero ngayon...”Kinuha ni Wendy ang kanang kamay ko at pinisil ito ng marahan.“Ngayon, nagbago na ang lahat…” pagpapatuloy ko sa pagkwento na lalong nagpapabigat sa aking dibdib dahil bumabalik ang lahat ng mga pasakit na naramdaman ko, pero kailangan kong mailabas ito. Kailangan kong masabi sa kanya ang lahat ng naranasan ko sa kamay ni Harry. Minsan lang kami magkita ni Wendy kaya kailangan ko ng ikwento sa kanya ang lahat lahat. “Mas malaki na din ang kinikita niya ngayon kumpara dati. Times three ang kita niya kumpara sa kinikita ko.”"Kaya siguro lalo siyang yumabang." Umiling-iling si Wendy na para bang hindi makapaniwala sa mg
TAMARA’S P O V“Ano?” medyo umasim ang mukha ko sa sinabing iyon ni Wendy. “Counsellor? Para saan? Hindi kami maghihiwalay ni Harry…”Inabot ulit ni Wendy ang kanang kamay ko at pinisil ito ng marahan. “Hindi ko sinabing magihihiwalay kayo. Sobrang worried lang ako sa’yo, sa pagsasama ninyo. Ayaw mo bang ayusin ‘to? Paano kung mawalan na siya ng gana sa’yo ng tuluyan. You need to do something, Tam. Go home to your husband and have a talk with him. Really talk to him. Hindi pwedeng ganito na lang lagi.”“Sige susubukan ko.”“Huwag mong subukan. Gawin mo. Kausapin mo si Harry.” Aniya, at binitawan na ang kamay kong nag-uumpisang mamasa. Siguro naramdaman niya na nababasa na rin ang kamay niya kaya binitawan niya na ito at humalukipkip. “At saka isa pa. Bumili ka ng sexy lacy black lingerie. Hindi pa yun pumapalya kahit kailan, maniwala ka sa akin. Sigurado, pagkakita niya sa’yo, susunggaban ka kaagad nun.”Napahagikgik ako ng malakas sa sinabi niya.……….********………..Pagkauwi galing sa
TAMARA’S P O VPagbalik ko sa sala ay nakita kong nakatulog na sa sofa si Lily. Awang-awa ako sa anak ko. Hindi niya na nahintay na umuwi ang kanyang magaling na ama, at nakatulog na siya sa sobrang antok. Isang malalim na buntong hininga ang pinakawalan ko bago ko siya binuhat at inakyat sa kanyang kwarto. Pagkalapag ko sa kanya sa kama niya ay nahiga ako sa tabi niya habang bumubulong ako ng “I’m sorry, anak…” habang pinupunasan ang kanyang mga luha sa gilid ng kanyang mga mata.Ang mga luha ko ding pilit na pinipigilan kanina pa habang kausap ko si Harry ay unti-unting bumagsak mula sa aking mga mata. Hindi ko alam kung anong oras na naman siya uuwi, kaya ipinikit ko ang mga mata kong hilam pa sa mga luha, at pinilit kong matulog habang yakap-yakap ko ang anak kong mahimbing ng natutulog.Pagkagising ko kinabukasan ay nakita ko ang kotse ni Harry na nasa garahe na. Hindi ko alam kung anong oras na siya nakauwi, dahil hindi ko na rin namalayan kung anong oras na ako nakatulog. At pa
TAMARA’S P O VNagpunta ako ng mag-isa sa presentation ni Lily. She has dressed up as a cute tinkerbell in all green, and danced to a catchy rollick tune with her nursery mates. The parents clapped, took pictures and recorded the dance. All daddies and mommies, except for one daddy; Harry’s in Hong Kong.Lahat ng mga tatay ay nandoon. At kitang-kita ko mula sa mga mata ng anak ko kung paano niya pinipigilan ang kanyang mga luha habang pinapanood ang ibang mga tatay na tuwang-tuwa habang pinapanood ang kanilang mga anak.Nung Sabadong yun nag-start ang weekend kung saan umalis si Harry papuntang Hong Kong kasama ng kanyang “team”.I started to feel like a single mother. I got used to it. It wasn’t so bad. At noon ko narealized na hindi ko pala kailangan si Harry bilang katuwang sa pag-aalaga sa anak ko. Ni hindi ko nga siya namimiss eh. It was peaceful in the house without him.Walang bangayan.Walang away.Walang ingay.Kaso ang problema, si Lily. Palagi niyang hinahanap ang kanyang m