Sa kabila ng nanginginig na mga kamay nagawa ko pa ring sunod sunod na lumagok ng tubig.
Nakita ko sa gilid ng aking mata ang naninimbang na mata ni Ellena, ngunit malaking pasasalamat ko dahil masyado pa siyang bata para maintindihan itong ina-aksyon ko.
Pinilit kong kumalma at magmukhang maayos, ngumiti pa ako para talagang magmukhang 'di apektado, lalo na para sa susunod na tanong.
"Eh pa-paano 'yan Nay? Paano kung mahuli si—"
"Aba pakialam ko sa kanya! Bahala siya sa buhay niya. Kung gusto niyang magpaka-adik, wala akong paki. Kung may masamang mangyaring man sa kanya, edi mangyari! Buhay niya ‘yon, siya ang magdurusa sa impyerno, hindi tayo, hindi sinuman! Matagal na tayong walang koneksyon sa kanya Nak mahigit walong taon na nga, kaya wala na dapat tayong pakialam sa kanya!
"Kaso ngayon..." Binalingan ni Nanay si Elise, kung kanina siya ay nakayakap sa dalawang tuhod, ngayon ay maayos na ang kanyang pag-upo habang nakapang
Matapos kong maibigay ang benta at makuha ang suhol, tinupad ko ang aking pangako kina Mirna at Jamie na babalik ako. Gayun pa man bumalik ako upang magpaalam na aalis at hindi manatili pa na kasama sila. Pero ano pa nga ba, pinilit ako ng dalawa na dumiretso na lang daw muna sa plasa. Kagagaling lang do’n nila ah. Kaya todo tanggi pa ako. Maraming rason din ang sinabi ko makawala lang sa kanila. Ang pumiglas-piglas ay sinubukan ko ring gawin ngunit sabunot lang ang inabot ko galing sa dalawa. Sila na nga ang namimilit, sila pa ang nananakit. Walang duda tuloy na napasama ako. Nyemas! "Tapos naman ang liga 'di ba? Oh ano pa ang ginagawa natin dito? May gagawin pa ako sa bahay, aksaya lang 'to ng oras eh," reklamo ko. Pero hindi man lang ako binalingan ni Mirna na prenteng naka-upo sa sementong upuan na pumapalibot sa buong gilid ng plasa. Siya lang ang kasama ko ngayon, bumili ng makakain si Jamie, libre niya. At ito kam
Noon, tanging ang mga karaniwang bagay at pangyayari lamang ang pamilyar sa ‘kin dahil bata pa at wala pang sapat na kaalaman. Sa simpleng salita, inosente. Ngunit dahil sa mga karanasang iyon, karanasang humubog sa aking pagkatao napagtanto ko na ito ang bagsik ng buhay o totoong mundo—iyon bang walang permanente, iyon bang darating ang pagkakataon na maiiwan kang mag-isa, iyong bang hindi tatagal ang saya dahil laging mangingibabaw ang lungkot. Iyan ang iilan sa paniniwalang 'di sumagi sa isip noong bata pa ‘ko, ang katotohanan tungkol sa mundo at buhay ng tao. Hindi kami mayaman, hindi rin kami mahirap kumbaga nakakaraos naman. Hindi regular ang trabaho ni Tatay, may sa kampo, pangingisda, at sa kung ano pang kaya niyang magawa. Si Nanay naman nag pa-part time bilang kahera doon sa bayan. Gayun pa man walang mintis si Tatay kabibigay ng regalo sa 'kin kahit walang okasyon, basta ba 'pag may sahod na siya tiyak may matatanggap ako.
Tutugon na sana ako sa mga sunod-sunod na sinabi ni Nanay kung hindi lang umalingawngaw sa palibot ng aming bahay ang boses-babae na pamilyar sa akin. Pabulong na nagmura si Nanay bago iniwan ang ginagawa. Wala sa sarili akong sumunod. "May napa-baranggay blotter ba sa 'kin? Aba lechugas kung gusto nilang makaganti sa 'kin dapat idaan namin 'to sa sagutan nang kami lang! Mga duwag pala sila eh," nanggigigil na sabi ni Nanay. Nagmukhang hindi komportable tuloy si Jamie—oo kaya pala pamilyar sa akin and boses na iyon dahil pagmamay-ari niya. "Eh? Aleng Emelda naman. Napag-utusan lang po ako kaya wala akong alam. Ang mabuti pa po puntahan niyo na lang doon para malaman niyo kung tungkol saan nga ba," mahinahong pagpapaintindi ni Jamie. "Ah ayuko! Hangga't hindi ko alam kung ano’ng rason kung bakit ako pinatatawag hindi ako pupunta!" Sabay balik ni Nanay patungong kusina. Dinig kong malalim siyang napabuntonghininga at nasul
Palagay ko ay natigil nang sandali ang aking paghinga. Nanikip at kumirot ang aking puso, na-estatwa ako sa aking kinalulugaran. Ang tanging nagawa ko lamang ay titigan siya habang papalapit sa puwesto ko, hindi ko alam kung bakit naging ganito ang reaksyon ng aking katawan. Ang nasisiguro ko lang, umaapaw ang kagustuhan na makita siyang nasasaktan at nahihirapan! Hanggang salita na nga lang ba ako? "A-Ate," banggit niya at do’n na ‘ko natauhan. Tumayo ako, nangangatog ang dalawang tuhod. Ramdam ko ring nanunubig ang aking mga mata. Ngunit hindi naging dahilan iyon upang siya ay itulak, rason kung bakit nakasalampak siya ngayon sa lupa. Narinig ko ang daing niya pero hindi siya umalma. "Ilang ulit ko bang sasabihin sa'yo na 'wag mo 'kong tawaging Ate huh?!" Dinuro-duro ko siya. "Hindi mo 'ko kapatid at kailanman hindi kita ituturing na kapatid! Ganyan ka na ba talaga kabobo para hindi maintindihan 'yan?!" Nanginginig ang aking m
"Walang tubig diyan sa kusina. Sa labas ka na maghugas ng pinagkainan Elise. Pagkatapos niyan samahan mo kapatid mo maligo sa poso. Ewan ko ba't ano na naman ang ginawa ng kapatid mo at ang dungis-dungis na naman," ngumunguya pa nang sabihin iyan ni Nanay. Tumango ako sa ikalawang pagkakataon. "Pero kung ayaw mo sa labas maghugas, mag-igib ka na lang ng tubig. Pwede ring—ganito na lang... Mag-igib ka do’n sa may poso, punuin mo ang tab at ang isang balde, 'yong sa balde ang gagamitin ng kapatid mo, ang sa tab naman 'yan gamitin mong panghugas para na rin—" "Oo na Nay alam ko na. At saka wala pa nga eh, kumakain pa nga lang tayo oh," sumabad na ako. Alam ko naman kasi ang patutunguhan ng usaping iyon. Kasi naman, ikalawang ulit ng sinabi iyon ni Nanay, kabisado ko na ang gagawin. "Iyon nga ang punto ko Elise. Sinabi ko na para alam muna ang gagawin mo pagkatapos nating kumain. Ki-hilig mo na 'atang pangunahan ako. 'Pag maulit pa iyan ipa
Ginapangan agad ako ng galit nang magkasalubong ang aming paningin. Niyukom ko ang aking mga kamay, nginingitngit ko ang aking ngipin. Tutok sa kanya ang nag-aalab kong mga mata. Kung nakamamatay lang ito siguradong nakahandusay na siya. Ang kapal-kapal ng mukha. Hindi niya ba talaga maramdaman ang pagkadisgusto ko sa kanya at may gana pa siyang puntahan ako?! "Sino ba siya Beh? Kanina ka pa niyan tinitingnan, gusto ka 'atang makausap. Baka isa 'yan sa mga inutangan mo ta's hindi mo na binayaran ah. Tinakbuhan kumbaga." "Ay naku Dzai ang dami mong ike-kwento sa amin, una 'yong pinalabas ka pangalawa sino 'yang girl na 'yan at kung makatingin sa ‘yo parang kilala ka, taga special section pa. Akalain mo 'yon may kilala ka pa lang nasa special sect—Dzai? Saan ka pupunta? Huy Elise!" Sunod-sunod na wika nina Jamie at Mirna ang bumalot sa aking pandinig. Imbes na sagutin ang mga tanong nila pinili ko na hindi iyon pansinin. Bagkus ay
Wala sa sarili kong inusog sa hindi kalayuan ang palanggana at maliit naming upuan na gawa sa kahoy. May tatlong ginang na patutungo rito sa puwestong kinaluluguran ko. Senyales na kailangan ko munang umusog nang kaunti para magkasya at makagalaw kaming tatlo sa partikular na lugar. Ala-siyete na ng umaga, sa halip na magpakita ang araw makulimlim ang langit—nagbabadyang bumuhos ang ulan. Sa wakas! Kakampi ang panahon sa 'kin. Kahapon, marami mang hindi kaaya-ayang nangyari sa 'kin, kahit papaano hindi ako masyadong napagod magkapera at nakapagpahinga pa! Salamat sa tulong ni Ate Kemmy. Iyon nga lang dahil kakambal ako ng malas at lungkot, sa pagdating ko ng bahay tumambad sa akin sina Ellena at Mishella na nagmi-miryenda, pati si Nanay! Hindi nga lang siya nakisama kina Ellena at Mishella dahil siya'y nasa kusina. May pa gano'n gano'n pa! Eh ilang oras na lang no’n magha-hapunan na. Kainis! Hindi nga kami nagmi-miryenda noon kahi
"You betrayed me for the second time! And here you are saying that you did that unintentionally?! You really are piece of a trash... And yeah I am the trash can." "Seryoso? Bakit gan'to ang line ko? Kaloka'ng script writer namin ha! Minsan na nga lang magka-role tanga pa ang gagampanan. Pambihira!" Napa-iling na lang ako sa kanyang inasta. Sino nga bang kinakausap niya? 'Di bale gano’n naman talaga, kung sobra na ang inis na dinadala natural na ibubuntong at ilalabas ang galit kahit na kanino o kahit sa ano. Ganito kasi 'yan, hindi magiging kontento ang isang tao kapag pinipigilan niyang mailabas ang kanyang nararamdaman. Para bang hindi makatulog nang mahimbing dahil may bigat na pinapasan sa dibdib. At gagawin ang lahat ng paraan basta't maipalabas ang nararamdaman. Kumbaga hindi natin kayang magdala o magtago ng hinanakit at sekreto sa matagal na panahon. Sigurado ako rito, base sa karanasan. "'Buti ka pa Dzai walang dialogu