KINABUKASAN, sa unang araw matapos ang kanilang kasal, napuno uli ng mga pagkukunwari ang pagitan nina Markus at Helena bilang ganap na ngang mag-asawa. Mga pagkukunwaring kailangan nilang patuloy na pangatawanan dahil kay Doña Amanda na heto, sa mga sandaling ito’y nagpahanda ng masaganang almusal sa hardin para sa kanila.At tila nag-i-enjoy naman sa pagsisilbi sa isa’t-isa ang mag-asawa. Ipinagtimpla pa ni Helena ng kape si Markus at dinulutan ito sa plato ng mainit na fried rice. “Ano ang gusto mong ulam, Mac?” tanong pa ni Helena dito. May lambing.Napangiti si Markus, hindi dahil sa dami ng nakahaing masasarap na ulam sa harapan niya kun’di sa paraan ng pagtawag sa kan’ya ni Helena.‘Mac…’ Iyon ba ang name of endearment sa kan’ya ng asawa?Mac…’ Ang sarap sa tenga. Ang sarap pakinggan.First time na may tumawag sa kan’ya ng ganoon. At hindi niya yata mapapayagan ang iba na tawagin din siya ng ganoon. Kay Helena niya lang ibibigay ang karapatan na tawagin siya sa ganoong pangalan

PANGITI-NGITI lang si Doña Amanda habang inililibot ang mga mata sa kabuoan ng bahay na uupahan ng kan’yang apo at ni Markus.“Hmmnn, lola? P’wede ko bang malaman kung ano ang iniisip mo sa titirhan namin ng asawa ko? What do you think?” untag ni Helena sa abuela.Tumango-tango ang matanda. “Kaya mo bang maging masaya at makuntento sa ganito kasimple lang na bahay, apo?” sagot ng matanda. Bumaling ito kay Markus. “Don’t get me wrong, hijo. Please understand what I’m trying to say. It’s just that, nasanay lang ang aking apo sa marangyang pamumuhay at kapaligiran. But, I’m not againts to this kind of sorroundings. At tanggap ko na, na kung ano lang ang kaya mong ibigay kay Helena, dapat din iyong tanggapin ng aking apo. Kasi ikaw ang pinili niyang makasama sa buhay. Ikaw na isang simple lang na lalaki. Ang gusto ko lang tiyakin dito sa aking apo, tatagal ba siya sa ganito lang kasimpleng buhay?”“Of course, lola!” maagap na sagot ni Helena. “You know me, right? Kahit mula nang magkaisi

CAMARINES NORTE, BICOL…Tumuloy muna sa rest house nila sa bayan ng Daet sina Markus at Helena matapos silang umibis sa private chopper ng mga Montenegro sa airport ng Bagasbas. Masaya silang sinalubong ng mag-asawang katiwala ng pamilya sa bahay na iyon. Sina Tyong Lino at Tyang Marta.“Helena…! Aysus, kagara-ganda pa man din giraray! Dae nagbag-o ang aking ini maski may agom na at bados!” Natutuwang salubong ni Tyang Marta.“Mabag-o man baga ‘yan? Sapul pagkaaki magayon na!” dugtong naman ni Tyong Lino.Nangingiti lang si Markus kahit hindi naiintindihan ang sinasabi ng mga sumalubong sa kanila. Siniko ito ng asawa.“Naintindihan mo?” tanong dito ni Helena.Umiling si Markus.“Maganda pa rin daw ako! At hindi nagbago ang kagandahan ko kahit nag-asawa na ako at buntis na.” tumawa pa si Helena.“Ah, totoo naman! Naniniwala ako diyan!” sabi naman ni Markus.Tumawa rin ang mag-asawang katiwala. “Naku, hindi nga pala maiintindihan ng asawa mo ang salita namin dito.” anang lalaking katiw

SA PAGLIKWAD ng mga araw, nagpatuloy ang kunwaring buhay mag-asawa nina Markus at Helena. Bagama’t hindi nga sila mag-asawa sa tunay na kahulugan noon, nauwi naman sa pagiging magkaibigan ang naumpisahan nilang samahan.Tumitindi man sa paglipas ng mga araw ang damdaming nadarama si Markus para sa babaeng pinakasalan, hindi iyon naging dahilan upang samantalahin niya ang patuloy na magandang pakikitungo ni Helena sa kan’ya at sa pamilya niya.Nag-aaral na lahat ang kan’yang mga kapatid. Si Aling Lora naman ay unti-unti na ring bumabalik ang dating sigla na bahagyang naapektuhan ng pagkawala ni Mang Berting. Nawiwili ito sa pag-aasikaso ng kan’yang sari-sari store. Nagtutulungan ang nanay niya at mga kapatid sa pagpapalago ng munting kabuhayan ng mga ito lalo at nauuso ang online selling. Kapag walang pasok ang magkakapatid, kung ano-anong produkto rin ang ibinibenta ng mga ito gamit ang internet. Isang bagay na hinangaan ni Helena sa pamilya ni Markus. Mas lalo nitong napatunayan na

“H-HELENA…?” Nagulat na sabi ni Markus nang bigla itong maalimpungatan at nang idilat ang mga mata, ang nabungaran nito agad ay ang kan’yang asawa na nasa harapan niya at nakatunghay sa kan’ya.Napabangon si Markus. “B-bakit? Anong ginagawa mo rito?” Sinalat niya pa ang noo ni Helena. “Bakit hindi ka pa natutulog? May dinaramdam ka ba? Sumasakit ba ang tiyan mo?” Parang nataranta, sunod-sunod na tanong niya na may pag-aalala pa sa tono ng boses.Napangiti si Helena sabay iling. Parang kinilig siya sa ipinakitang concern ng asawa at higit sa lahat, ‘may idadahilan na siya…! T’yempo!’“H-hindi. Wala akong dinaramdam. Parang, may narinig kasi ako kanina na umuungol ka. I thought, baka nananaginip ka na naman kaya pinuntahan kita.” Gumagaling na talaga siyang magkaila, ani Helena sa sarili. Huwag sanang makahalata ang asawa niya.“G-ganoon ba?” Napakamot sa ulo niya si Markus. “Hindi ko matandaan…”“H-huwag mo nang isipin ‘yon. Matulog ka na uli…” akmang tatayo na rin si Helena nang pig