(Past)
SOBRANG saya ko pauwi. Tumambay kasi ako sa bahay ng classmate ko para makinuod ng anime movie na ibinida niya kanina sa school.
“’Ma! Andito na ako… may kwento ako sa ‘yo,” ang sigaw ko pagpasok sa bahay. “Alam mo kanina nanuod ako nang—“ bigla akong nahinto nang may maapakan.
Pinulot ang naapakan na damit ni Papa sa sahig. “’Ma?” ang tawag ko. “’Pa?” pero nahinto ako nang makita si Mama na umiiyak sa may sahig.
Lumapit ako at tinanong siya kung anong nangyari pero tanging mga hikbi niya lang ang naisagot.
Wala akong nagawa kundi ang umiyak rin kahit hindi ko naman alam kung ano ang nangyayari. Umiiyak si Mama sa dahilang hindi ko alam… at umiiyak rin ako dahil nakakaiyak ang mga hagulgol niya.
Matapos niyang umiyak ay tumayo siya at nagluto ng pagkain para sa akin. Pagkatapos ay nagkulong sa kwarto.
Ganoon siya sa loob ng ilang araw. Lumalabas lang siya kapag kailangan akong ipagluto ng makakain o kung may kailangan ako.
Kapag tinatanong ko naman kung bakit hindi umuuwi si Papa ay umiiyak lang siya.
Akala ko nag-away lang silang dalawa na hindi na bago sa akin kasi ganoon naman daw talaga ang mag-asawa… iyon ang sabi ni Mama.Ang hindi ko alam ay malala na pala ang nangyari at sa kapitbahay ko pa nalaman ang lahat.
Iniwan kami ni Papa at sumama sa kabet niya… iyon ang narinig ko mula sa tsismosa naming kapitbahay.
Umiiyak akong umuwi sa bahay kasi hindi ko alam kung anong pinagsasasabi nito. Tinanong ko pa iyong kapitbahay namin kung anong ibig niyang sabihin… pero ang naintindihan ko lang ay hindi na raw babalik sa amin si Papa.
Hindi ko naman makausap si Mama kasi laging nasa kwarto.
“’Ma?” katok ko sa pinto. “Nagugutom na ako,” ang patuloy ko pa.
Hindi ko na sana siya balak abalahin pa pero wala na kasing makain. Ubos na ang laman ng refrigerator at wala na ring stock na delata.
Ilang sandali lang ay lumabas si Mama sa kwarto. Tinignan ko siya, halos hindi makilala dahil mugto ang mga mata at nangingitim pa.
Magulo rin ang buhok at noong isang araw pa ang suot niyang damit.
Pumunta siya sa kusina kaya sinundan ko. May kung anong hinahanap.
Ilang sandali lang ay lumingon siya sa akin. “’Nak… pumunta ka muna sa tindahan ni Aling Lordes, mangutang ka muna ro’n ng bigas at pang-ulam.”
Hindi ako kumilos kasi nakita kong hawak ni Mama ang kutsilyo. Napansin niya atang nakatingin ako roon kaya ibinaba niya. “Sige na ‘Nak, pumunta ka na sa tindahan ni Aling Lordes para makapagluto na ako,” ang utos niya.
Dali-dali naman akong tumakbo palabas para sundin ang utos ni Mama. Minadali ko pa si Aling Lordes kasi ang bagal niyang kumilos, eh, nanunuod lang naman siya ng palabas sa tv.
Pag-uwi ko ay naabutan ko uli si Mama na umiiyak na naman habang naghihiwa.
Lalapitan ko sana siya kaso pinalayo niya ako. “’Wag kang masiyadong lumapit. Masakit sa mata ‘tong sibuyas.”
Nilapag ko malapit sa kanya ang mga inutang at pagkatapos ay naupo. Pinanuod ko ang bawat kilos ni Mama.
Inaalam kung maayos na ba siya.
Ganoon ako hanggang sa ilapag niya sa harap ko ang kakainin naming hapunan.
“’Nak…”
Nahinto ako sa pagsubo nang magsalita siya.
“Hindi ko pa nasasabi sa ‘yo pero…” nahinto siya at tumingala sa kisame. Suminghot siya ilang sandali at muli akong tinignan. “Iniwan na tayo ng Papa mo, kaya kailangan kong maghanap ng trabaho. Magpapatulong ako kay Aling Lordes at baka may kakilala siyang naghahanap ng kasambahay,”
“Sama ako, ‘Ma.”
Umiling siya at hinaplos ang buhok ko. “Hindi pwede Aaron, dahil kailangan mong pumasok sa school habang naghahanap ako ng mapapasukan.”
Pero ayokong maiwan dito ‘Ma… gusto ko sana iyong sabihin pero ayoko nang dumagdag pa sa iisipin niya.
MAHIRAP ang naging buhay namin simula nang iwan kami ni Papa. Nakahanap nang mapapasukan si Mama bilang kasambahay. Alam kong mahirap ang trabaho niya dahil kailangan niya pa akong alagaan bago siya pumasok sa trabaho at ganoon din pag-uwi niya.
Gustong-gusto ko siyang tulungan. Pero anong magagawa ng isang ten years old na batang katulad ko?
Kahit lagi kong sinasabi na kaya ko ng gawin ang mga bagay na nakasanayan na niyang gawin sa akin araw-araw ay hindi niya ako hinahayaan… para sa kanya isa pa rin akong batang dapat alagaan.
Tanging ang pag-aaral ko lang ang maitutulong ko sa kanya. Gusto niyang pagbutihin ko kaya nag-aaral talaga ako ng mabuti.
Ito lang ang hiling niya na dapat kong suklian.
Pero bakit kahit anong gawing pagsisikap ay hindi pa rin patas ang mundo?
Bakit kailangang may mahirap na mas lalo pang naghihirap sa kabila ng pagsisikap?
“’Ma… hindi ako papasok ngayon,” ang sabi ko kay Mama matapos siyang bigyan ng gamot. Dalawang araw na siyang may sakit at lalo pang lumalala.
“Hindi…” ang tugon niya na halos hindi ko na marinig sa sobrang hina. Nahihirapan na siyang magsalita at kinakapos ng hininga.
“Magpunta na tayo sa ospital, ‘Ma.”
“Wala tayong pera pambayad.”
Nakagat ko ang labi para pigilan ang pag-iyak. Pagod niya akong pinagmasdan. Ilang sandali ay inangat ang kamay at dahan-dahang dinala sa ulo ko.
“Sige… pupunta na tayo sa ospital kung ‘yan ang gusto mo.” Hinaplos niya nang ilang ulit ang buhok ko.
Suminghot ako at saka tumayo. “Kukuha lang ako ng gamit ‘Ma.” Agad akong tumalikod bago pa tumulo ang luha ko sa harap niya.
Nagtagal nang tatlong araw si Mama sa ospital. Hindi malaki ang nagastos sa pagpapa-ospital niya pero naubos naman ang pera namin pambili ng gamot.
Pag-uwi ay may sumalubong kaagad sa amin na babae.
“Hoy, Carmen. Kanina pa akong naghihintay sa inyo! Aba! Isang oras akong naghintay. Bayaran mo na ‘yong inutang mo sa aking five thousand!” ang sabi ng babae kay Mama. Inis pa nitong tinignan si Mama mula ulo hanggang paa.
“Naku, pasensiya ka na Lisa, wala kasi akong pera ngayon. Naubos pambili ng gamot,” ang paliwanang naman ni Mama.
Mas lalong nagalit ang babae. “Ano?! Matapos kang mangutang at mangakong babayaran ako ngayong araw ay ‘yan pa ang sasabihin mo?!”
“Nagkasakit si Mama, kailangan niya ng gamot,” ang sabat ko at agad namang pinigilan ni Mama.
“Wala akong pakialam kung nagkasakit ‘yang Mama mo! Ang gusto ko bayaran niya ‘yong inutang niya sa akin.”
Hinawakan ni Mama ang ulo ko at dinala malapit sa tiyan. Niyakap niya ang ulo ko na tila ayaw akong ipakita sa babae. “Pasensiya na talaga, pangako babayaran naman kita. Bigyan mo lang ako ng palugit, pangako hindi kita tatakbuhan.”
“Siguraduhin mo lang!” ang sagot nito ilang sandali.
Sumulip ako at nakitang nagmamadaling umalis ang babae. Tumingala ako kay Mama na nakatanaw doon sa babae.
“’Ma..."
Tumingin siya sa akin at ngumiti. “’Wag mong isipin ‘yon… hindi pa kasi ‘yon nag-aasawa kahit malapit nang mag-forty," ang biro niya pa habang nakangiti.
Pero alam kong pinagagaan lang ni Mama ang sitwasiyon… ganoon naman palagi. Idinadaan niya sa biro ang lahat kapag sobrang hirap na.
***<[°o°]>***
(Past)HINDI nagtagal ay naging desperado ako sa buhay. Sa kagustuhan kong magkaroon ng pera para matulungan si Mama ay pumasok ako sa masamang gawain.Marahas akong hinila ng kasama ko. “Hoy, baguhan… alam kong first time mo ‘to pero bawal ang bahag ang buntot dito kaya ayusin mo,” ang bulong nito sa akin. Marahas ako nitong kinuwelyuhan sabay turo sa isang lalake. “Nakikita mo ‘yong lalakeng ‘yon?... ‘Yong mataba at nakasuot ng amerikano. Mukhang mayaman kaya gusto ko kunin mo ‘yong wallet niya,” ang utos nito sabay tulak sa akin paabante. “Ayusin mo, ha. Hihintayin kita sa kabila.”Lumingon ako sa kasama ko. Kahit na training na kami para rito ay hindi ko maiwasang kabahan.Tinapik niya lang ang balikat ko saka lumayo sa akin para hintayin ako sa kabilang kalsada.Huminga ako ng malalim para lakasan ang loob sa gagawin. Wala n
UMIINOM ako ng kape habang hinihintay ang producer na makapag-decide sa final set-up ng new show na pinaplano ng management.Mahigit isang oras ng nagdi-discuss pero hindi pa rin sila makahanap ng ipapalit sa isa sa mga judges na ni-reject ang offer dahil sa schedule conflict.Isa ako sa mga napili nila at agad ko namang tinanggap ang offer. Kahit dito man lang, connected pa rin ako sa propesiyon na hindi ko na mababalikan.Ilang sandali lang ay naayos na nila ang problema at may papalit ng judge. Binaba ko ang iniinom na malapit ng maubos at pinakinggan ang sinasabi ng isa sa mga staff."Ito ang mga list ng contestants na magpa-participate sa competition." Isa-isa nitong binigay ang list at saka kami pinapanuod ng mga audition videos.Tinignan ko ang list at saka nagtanong, "50 lahat?""Sila lahat ang mga male trainees natin. Pero pipili lang kayo ng 25 na papasok sa elim
BIGLA akong napabangon nang makaramdam ang sakit sa likod. Agad kong nilingon kung sino mang walangh*yang sumuntok sa akin."Tang—""Oo! Ina mo rin!""Anong problema mo?!" ang tanong ko sa kanya.Kinuha niya ang unan sa tabi at hinampas sa ulo ko. "Hindi ka nagtatanda!" hampas ulit. "May nakakita sa 'yo kagabi!" hampas ulit pero this time sinalag ko na.Nag-agawan pa kami ng subukan kong kunin sa kanya ang hawak."Ano ba! Ang sakit-sakit na!" ang reklamo ko at nagawang maagaw ang unan at mabilis na hinagis sa labas ng bintana. Wala sanang matamaang tao sa ibaba.Napatalikod si Gab sa akin at may kung ano-anong binubulong sa sarili. Tumitingala pa at parang nagdadasal.Bahagya akong lumapit para marinig siya pero agad ring napaatras nang marinig ang binubulong."Pumangit sana siya, umitim at bumaho, para iwan siya."
NAKATULALA at iniisip si Noreen. Kanina ay nagkasalubong kami sa elevator pero hindi namin makuhang mag-usap dahil may ibang tao."May problema?" ang tanong ni Gab matapos tapikin ang balikat ko.Umiling ako bilang sagot."Oh, by the way, gusto ng management na gawan ka ng documentary project for your 10th year anniversary.""Documentary?""Yup, your life before and now.""I don't like it," mauungkat na naman ang buhay ko noon. "Pwedeng pass na lang? Pwede namang i-celebrate ang 10th year anniversary ko ng walang ganyan.""Pero nakarating na sa taas at pumayag si Mr. Ben."Of course, dahil sa tulong nito ay hindi ako magiging si Aaron ngayon."Yeah, gustong-gusto pa naman ni Mr. Ben na nakikita sa camera," ang komento ko at natawa."Laging nagri-replay sa utak ko ang boses niya kapag sinasabi niyang pinang
MALAMIG sa loob ng venue kung saan sinu-shoot ang first episode ng 'Fly, Aim High' para sa mga trainees na napili namin. Komportable rin ang pagkakaupo ko habang pinapanuod mag-perform ang bawat isa sa stage.Hindi ito ang unang beses na nag-judge ako sa mga shows pero hindi ko alam kung bakit parang kabado ako.First round pa lang ay nagpakitang gilas na ang mga trainees at talagang ang intense ng atmosphere.Masiyadong ginalingan na tipong kaming mga judge ay nahihirapan kung sino ang pipiliin at kung sino ang mai-eliminate."Maganda 'yung pinakita niyang performance pero nakulangan ako sa vocals. Medyo unstable ang boses niya," ang komento ko. Nag-uusap kaming limang judges kung sino-sino ang mga napili namin para mag-level up sa 2nd round."Kinapos na siya ng hininga dahil masiyadong maraming movements ang ginawa niya," ang komento naman ni Mr. Jake— mentor sa dance unit.
DALAWANG ORAS na akong nandito sa resort na aking pagmamay-ari. Dahil wala naman akong trabahong naka-schedule ngayon hanggang bukas ay naisipan kong pumunta rito at para na rin makasama si Noreen.Namimiss ko na siya.Kahapon ay tinawagan ko siya at sinabi ang plano na agad namang nitong nagustuhan. Mas nauna nga lang ako rito para ayusin ang resthouse. Walang ibang tao rito maliban sa caretaker na linggo-linggo kung pumunta at maglinis.Malinis naman ang kwarto pero pinalitan ko ang bedsheet para makasiguradong walang alikabok. Ilang sandali lang ay nakarinig ako ng ugong. May paparating na bangga.Dali-dali kong kinuha ang shades at saka lumabas para abangan si Noreen.Sigurado akong siya na ang dumating dahil wala namang magpupunta rito ng walang approval ko.Malayo pa lang ay tanaw ko na ang papahintong bangga. Dumaong ito at saka tinulungan ng bangkero na makababa si
BAHAGYA kong minulat ang mga mata matapos marinig ang ringtone ng cellphone. Dumaing nang maistorbo dahil sa tunog. Kahit inaantok pa ay kinuha ko ang cellphone para saguting kong sino mang tumatawag.Biglang nawala ang antok ko ng makita ang caller ID. Si Noreen.Nakangiti akong sinagot ang tawag, "Good morning.""A-aaron..."Nahalata ko agad ang kaba sa boses niya. "Bakit? Anong problema?"Napalingon ako ng bumukas ang pinto at pumasok si Gab. Halata ang inis sa mukha."Sinong kausap mo?" ang tanong niya at mabilis na kinuha ang cellphone ko. "Bawal kang sumagot ng kahit na anong tawag.""Ano bang problema? Kausap ko lang si Noreen." Tumayo ako at kinuha sa kanya ang cellphone pero na-end na niya ang call. Kainis!"May idea ka ba sa nangyayari ngayon?"Marahas akong napakamot sa ulo. "Kagigising ko lang okay? Nagising ng
HINAGIS ko sa kama ang cellphone matapos mabasa ang comment ng netizen sa post ng company tungkol sa issue. Pinaliwanag na roon sa post ang dahilan kung bakit kami na-picture-an ng magkasama.Hindi na importante sa akin kung maniwala sila o hindi. Ang sa akin lang ay bakit kailangan pa nilang magsalita ng hindi magagandang bagay tungkol kay Noreen?'Ang kapal ng mukhang dumikit kay Aaron!''Halata sa mukhang malandi talaga.''Gustong sumikat agad kaya ginagamit si Aaron!''Tang*na! Halata namang retokada!'"Mga walang kwenta. Ba't hindi na lang mga sarili nila ang pakialaman?!" ang nasabi ko nang maalala ang mga comment kay Noreen.Ilang sandali ay nag-ring ang cellphone kaya kinuha ko ito. "Hello?""Nakapag-ayos ka na ba? May taping ka ngayon," ang sabi ni Gab."Yup, hinihintay na lang kitang dumating," ang sagot ko kahit