Kung dati ay halos sambahin ko ang pagiging mabuting babae, sa pagkakataong 'to ay makakaya ko pa kaya? Kung ang ibignitong sabihin ay ang ipilit ang sarili ko sa bagay na hindi ko makakayang gawin.
Habang nasa hapagkainan ay wala akong kibo. Hanggang sa binasag niya ang katahimikan, “Ayos ka na ba?”
Kunwari ay nagtaka ako ngunit nagtambol na ang dibdib ko. “Anong ibig mong sabihin?” Balik tanong ko sa kaniya ngunit nalihis ang tingin nang masusi niya lamang akong tinitigan.
“Hindi ko alam na g-um-rabe ang hardened sickness mo,” sabi niya at halatang may pag-alala.
Hindi ko tuloy maunawaan kung anong iisipin. Muli kong naalala ang nangyari kanina. Kakaiba ang hatid ng yakap niya sa akin. At lalong hindi ko maunawaan kung bakit kailangan kong magpanggap na gano'n nga ang nangyari tulad ng iniisip niya.
Kaya paano ako maging mabuting babae? Ang madikit nga lang ang katawan sa kaniya ay hindi ko na maintindihan ang sarili. Panay ang tingin niya sa akin ngunit wala siyang sinabi. Naghihintay akong marinig mula sa kaniya ang pagka-dismaya ngunit hanggang umalis siya ay wala akong narinig.
Hindi ko alam kung saan siya pupunta ngunit hindi niya dala ang sasakyan. Naisip ko na lamang na mag-ikot-ikot lamang siya sa kagubatan. Hindi ko alam kung ano ang gagawin ko, kahit ang pasikretong pagbabasa ay naiistorbo dahil sa mga ideyang naglalandasan sa isip ko. Dapat ay nagbabasa ako ngayon ngunit ito at nakatanaw lamang ako sa malaking tarangkahan, naghihintay na dumating siya.
“Ano bang ginagawa ko?” Tanong ko sa sarili. Hindi ko maunawaan ngunit sumagi sa isip ko ang pagiging isa namin. Bilang mag-asawa, inaasahan sa isang babae ang magbunga ang kuno ay pag-iisa para sa panibagong pamilyang uusbong sa bayan.
Dati ay wala akong ibang naiisip kundi ang makaalis sa bayang kinalakhan. Ipagpatuloy ang pangarap na nabuo dahil sa librong naging inspirasyon ko. Ngunit alam kong isa na lamang 'yong malaking panaginip na naging isang bangungot nang hindi natupad.
Maya-maya ay may tumigil na sasakyan sa tapat ng gate. Hindi ko alam ngunit hindi ko inaasahang may bibisita sa lalaki. Pinagkibit ko na lamang 'yon ng balikat. At nang tumunog ang bell ay wala akong nagawa kundi ipakita ang pagiging Maybahay ng isang Dan.
Bumungad sa pagbukas ko ng tarangkahan ang isang lalaki. Natulala pa ako sa isang saglit sa kakaibang kasuotang mayroon ito. Kung hindi lang ito tumikhim ay natulala na ko. Para siyang isang character ng librong nabasa ko.
“S-sino po sila?” tanong ko, hindi napigilang mapahiya lalo nang mapansin ang ngiti sa labi nito. Pakiramdam ko tuloy ay sumilaw ang paligid dahil sa ngiti niya.
Pakiramdam ko ay lulubog na lang bigla ang araw dahil sa pag-agaw ng liwanag ng diyamante sa tainga ng lalaki. Nakatitig lamang ang lalaki sa mga mata ko. At para akong nagising sa pantasya ko. Kung ano-anong naiisip ko.
Napatikim siya nang mapansin ang pagtalim ng tingin ko. “Ah, I'm here for Lord Henry of Rivera household. Are you his...?” Nag-alinlangan pa ito sa katanongan.
“Wife.” Hindi ko maunawaan ngunit kay ganda sa pakiramdam ang sabihin 'yon sa kaharap. Lalo na nang nawala ang ngiti sa labi nito. Typical character sa libro na hindi naibigan ang kasagutan ng kausap. Ngunit bakit naman hindi nito naibigan ang kasagotan ko?
“Oh, wife,” bulong nito at inayos ang sarili. “Hindi ko alam na nag-aasawa na pala ang Henry, I mean the lord. I have never had any idea. My bad, my bad,” halos hanging lumabas sa bibig nito at muli ay sumilaw ang paligid sa pagngiti nito. Nakikita kasi ang diyamanteng nasa tainga nito lalo na at umiiwas siya ng tingin habang ginagawa 'yon at pinagbigyan ang diyamanteng sumisilip sa paningin ko.
Pinanliitaan ko lamang siya ng mata at tumuwid ang tayo. “That's fine but...who are you anyway?”
“It's Mario Marquez!” pakilala niya bigla at parang nahihiyang nilahad ang kamay. “Lord of Marquez household, not so faraway from here. You can visit anytime...”
Pinigilan kong irapan siya, ni pansinin ang biro niyang hindi ko maunawaan. Visit him? Why?
“So what is it your business with my...my husband?” tanong ko, hindi napansin ang halos pagpigil ng tibok ng puso ko.
Muli ko siyang minamata, ayos naman siya, mukhang hindi basta-basta. Ngunit hindi ko maunawaan, kakaiba ang pakiramdam ko sa kaniya. Kung makatitig, parang pinag-aralan niya ang buong pagkatao ko, may pangiti-ngiti pa habang nagsasalita. Nababaliw ba siya?
“I said, anong kailangan mo sa...sa kaniya?” Ulit ko at muli ay parang mawalan ng hininga. Ano bang nangyayari sa akin? Bakit hindi ko masabi-sabi ang katagang 'yon?
“Ah, my business with him!” Napalunok ang lalaki at nanghihinayang na binawi ang nakalahad na palad. “Nariyan ba siya?”
Napatindig pa siya nang tuwid nang muli ko siyang pag-aralan, para pa niyang pinagmamalaki ang tangkad niyang umaabot 'ata sa langit, o sadya 'yong imahinasyon ko lamang? Sobrang taas kasi, makapangyarihan nga. Hindi ko mapigilang paganahin ang imahinasyon ko, pakiramdam ko perfect ang lalaki para sa naudlot kong pangarap.
“Done checking me?” Halatang nagbibiro ito ngunit halos mamula ang pisngi ko. Hindi ko alam ngunit sumagi sa isip ko ang mga bilin ng Ina.
Ano na lang ang isipin ng lalaki na ang asawa ng bahay na binisita nito ay nalilimutan ang pagiging mabuting babae?
“I'm sorry, mister,” napayoko ako, “b-but I'm not checking you!” Napalunok ako, paano kung malaman ng Ina ang pangyayaring ito?
Nang bumalik ang tingin ko sa lalaki ay tulala ito. Nang mapansin ang tingin ko ay parang muling nabuhayan. Napatikhim bago nagsalitang muli, “Let him know that a very known lord from central town is here for a visit. And-” Lumihis ang tingin niya. “-I'm just joking. No need to apologize.”
Nakahinga naman ako ng maluwag. Lalo na at bumalik sa isip kong wala kami sa bayan. Malayo ang lugar at duda akong may nagmamanman sa paligid para sa aming dalawa ni Dan.
Naalala kong hindi ko pa nasagot ang katanongan ng lalaki. Ngunit hindi ko alam kung anong iisipin niya sa pag-entertain sa kaniya habang wala naman ang kuno ay asawa ko. Ngunit kailangan niyang malamang wala nga rito si Dan.
Nalihis ko ang tingin bago sinabing,
“Wala siya rito.”
“Really?” Tiningnan niya ako na para bang hindi siya makapaniwala. Bakit nga ba hindi ko agad sinabi sa kaniya at nang hindi na humaba ang pag-uusap namin?
Wala akong nagawa kundi ang magpaliwanag. Paano na lang kung isang usisero ang lalaki?
“I mean he's in his own business,” sabi ko at pinapakitang wala lamang sa akin ang kakaibang mga tingin niya. “And I don't mind that business of his anyway,” mahinang dagdag ko pa.
That's true though, I never really care what he want in his life. If he want to leave on his own, then whatever. I just have to be good in anything and be his wife. Maybe I can find the way without his promise.
Bago pa man magsalita muli ang lalaki ay agad ko siyang pinigilan. “And don't bother asking, I don't know where he is,” sabi ko nang bumukas-sara ang bibig niya, na para bang gusto pang magdagdag ng katanongan. Napakamot na lamang ako nang mapangisi lamang siya.
“You are-”
Nagdududang tiningnan ko siya. I am what? “Don't you bother say a thing-”
“-unique?”
Halos matigil ang tibok ng puso ko at napayoko na lamang. Naalala ko na lamang bigla kong paano sa simpleng kaibahan nagbago ang lahat.
“Unique?” bulong ko na halos magpadilim sa mukha ko. Nagtaas ako nang tingin at napansin ko ang pagkunot ng noo niya, nagtataka sa biglang pagbago ng ekspresyon ko. “It's a curse to be something different from majority. And I understand very well if you find me that way.”
Dahan-dahan siyang napaatras. “I'm just saying that...you're just amazing.”
Maya-maya pa ay napakaway na ito nang mapansin ang lalong pagsama ng mukha ko. “It's nice meeting you anyway. I know...” Pabitin pa siya. “...we'll meet again.”
Lalong nanliit ang mata ko sa kaniya, pinipilit ko mang isantabi ang biglang pagsama ng pakiramdam ay hindi ko napigilang irapan siya.
“I don't want to see you, sorry. And next time...know the time when my husband can be in his house.”
Hindi niya 'yon pinansin. “See you, too!” Nang nasa sasakyan na siya ay sumilip pa siya at matamis na ngumiti. Nagpaalam, “Next time, let me know how can I address you properly. Okay? Bye!”
Halos mangilabot ako sa hindi ko malamang dahilan.
“What a weird man,” bulong ko. Didn't I told him I am a wife of this household?
“Ano bang iniisip mo nang pagbuksan mo ng pinto ang isang estranghero?” May bahid ng dismaya sa boses ng lalaki. Hindi man lang niya ako pinagbigyan upang magpaliwanag at agad-agad ang pagbato niya ng mga katanongan. “Liz, I know you hate me, but...how can you be this low?” Napatayo ako sa kinauupuan at saglit na tinago ang hindi ko pa man na-umpisahang sulatan na journal. Hindi ko mawari kung tama ba ang pagkakaintindi ko ngunit halos hindi ko na maunawaan ang kirot na bumangon sa loob ko. Hindi pa siya nakuntento at nagpatuloy, “You entertain a man when we were just married. Paano pa bukas, sa susunod na bukas at sa mga susunod pa?” Napaawang na lamang ang bibig ko. “Akala ko namali lang ako ng dinig,” mahinang sabi ko. Pinakatitigan ko siya ng maigi, “Paano mo pala nalaman ang bagay na 'yan?” Nabasag man ang tinig ay dinaan ko 'yon sa tawa. “Don't tell me that you have some sort of eye in this house?” Nilibot ko pa ang tingin sa paligid. Nangunot lamang ang noo niya. “Don't cha
Hindi ko mawari kung bakit sa nagdaang araw ay panay ang alis niya. Hindi ko tuloy malaman kung dapat ba akong mangamba o magsaya Ngunit dahil roon, nagagawa ko ang mga bagay na dati ay hindi ko magagawa sa tahanan. Bantay sarado kami ng Ina, kaya kung may gusto man akong gawin; nagagawa ko sa likuran ng aming tahanan. Kahit ang mga kapatid ay nahanap ang kagustohan sa sarili nilang paraan.Ngunit tulad ng turo, walang sinuman ang may karapatang tahakin ang daang kanilang ninanais. Lahat ay may nakalaang daang dinidisinyo bago pa man sila isilang sa mundo.“Ngunit mali ang daang ito,” sabi ko at panay ang iling. Katatapos ko lamang basahin ang niluluma nang libro. Sa unang tingin ay akalain mong isang pangaral at karaniwang libro lamang. Ngunit dahil rito'y minulat ang aking kaisipan.Ang pangaral rito'y may malalim na kapahulogan. Maaring walang liwanag sa pupuntahan at pinili mong landas, ngunit ang pagkatoto ay maghahatid sa'yo sa tamang landas...at kakaibang tapang.Matapos sulat
Mapagmasid niyang nilakbay ang masukal na daan, matalim ang mga matang hindi ko maiwasang hindi titigan. Giniya niya akong sumunod at wala akong pag-alinlangan. Nagulat pa ako nang mapagmasdan ang laman ng malaking basket na pasan-pasan niya. Doon nagtagal ang tingin ko ngunit agad niya 'yong tinabunan.“Ngayon ka lang nakakita ng ganito?” aniya nang mapansin ang gulat sa mga mata ko. Napangisi siya, ngunit hindi ko maiwasan ang talim sa kaniyang tingin. “Hay, Senyorita ka nga kasi,” komento pa niya at may kung anong kakaiba na hindi ko maunawaan.Sinamaan ko na lamang siya ng tingin. Kung ano-anong sinasabi niyang nagpakabog sa dibdib ko. “Ano naman? May masama ba ro'n?” Nagkibit balikat siya at hindi umimik, at hindi ko na alam ang isipin.Napangisi na lamang ako. Nabasa ko ang mga kagaya niyang bukambibig ang mga bagay na hindi nila maabot-aboy, iniisip na lahat nang may kaya ay walang kaalam-alam sa buhay, tulad ko? Nagulat man ako ngunit dahil 'yon hindi ko inakala... Kahit na a
Ngunit hindi panaginip ang lahat. Nagulat man ay hindi ko pinahalata ang pagpasok ni Dan sa silid.“Liz,” tawag niya, hindi makatingin sa direksiyon ko. Napataas ang kilay ko. “Bakit parang balisa ka diyan?” tanong ko dahil isa 'yong imposible. Napalunok siya nang humarap. “Ayos ka ba?”Natulala ako, hindi maunawaan ang biglang pagkabog ng dibdib. Napaikot na lamang ang mata ko. “Oo naman! Bakit hindi?”Napakamot siya sa batok, bumibigat ang paghinga. “Bakit...ka nasa gubat-”“Ah!” bigla akong napasigaw, sapo ang kanang braso. Nagulat nanam ako sa biglang pagdalo niya at nakakabiglang reaksiyon.“L-liz? W-what's wrong?” hindi siya magkamay kung saan ilalagay ang kamay at nanginginig na lamang na napailing. “S-saan masakit? Liz...” Napapikit ako nang mariin. Iniisip na mukhang mali ako. Panaginip lamang ang sandaling 'to!“Liz?” patuloy niya at napangiti na lamang ako, hindi pinaniwalaan ang nakikitang takot sa mga mata niya. Dahil ba sa akin? “Kaygandang panaginip,” bulong ko at t
Hindi ako makatulog at namimigat ang dibdib. Wala na ang mga sugatan sa labas ngunit hindi ako mapanatag. Hindi ko maiwasang isipin ang pinagmulan ng lahat.Paano kung simula pa lamang ito? Ngunit ito ang nangyari, maraming inosente ang dumadaing ng sakit. Kaya paano sa susunod? Anong mangyayari?Maingat akong lumabas. Napakadalim nang pasilyo at patay-sindi pa. Napaisip tuloy ako kung ano ba ang ginagawa ni Dan sa yaman niya at ganito ang hospital na ito. O mali ako't hindi naman sa kaniya ito?O isang kastilyo nga ba ito sa simula pa lang?Narating ko ang exit nang walang nahagip na mga nurse man o pasyente. Sarado ang mga silid at mukhang namamahinga na ang lahat. Nakapagtataka nga lang kung bakit walang naka-estasyon na mga nurse kung maaring may emergency?O mali na naman ako sa iniisip kung 'to?Nasagot lamang ang katanongan ko nang mapagtantong nasa isang palapag pa lamang ako. Halos malula ako nang bumungad sa akin ang hagdan pababa at pataas. Matayog pa ang taas, at natanto k
Tumawa lamang ang lalaki habang hindi ko na mahanap ang naipong lakas upang tumakas. Hindi ko maunawaan at natulala sa pamilyar na pigurang pababa sa hagdan. Lalo na ang lumabas sa kaniyang bibig na mga salita.Nabingi lang ba ako? Ngunit hindi. He had a wife! Definitely not me! Kung ako...paanong hindi ako nakilala ng lalaking nakaputi nang tinahak niya ang hagdan?“Hindi ako tanga, Henry!” sigaw nitong nag-echo at bumibingi sa akin. Ang tawa nito ay parang hinahamak ang kawalan ko nang kaalaman. Hindi siya tanga at alam niyang sino ang tinutukoy niya. At hindi ako 'yon! “You're wife? Don't expect a living one,” madamdami nitong pagpatuloy, bumagsik ang tono ng boses. “Better not expect she's in the right hand-” bumalik ang tawa nito, natigil sa isang pagpatid sa mismong panga nito.“You're talking too much,” malamig pa rin ang boses at may kaunting poot. Rinig ang malakas napagtama ng lalaki sa pader. Tumilapon ito ngunit nagawa paring mag-echo ng pagtawa nito. Lupaypay itong napa
Inisip ko na lamang hindi ligtas ang manatili. Iba ang karanasan niya sa paglayo, maaring iba rin ang kahinatnan ko. It depends on circumstances. Wala naman akong rason upang manatili, hindi ba?Ngunit nandito ako...unti-unting sinalubong ang pagpatak nang ulan sa maugat na puno. Gusto kong magwala ngunit hindi alam kung sapat ba ang rason ko. Ano nga bang dahilan at nagdadalawang isip pa ako?Dapat noon pa'y tumakbo na ako. Tumakas!Ininda ko ang lamig ng tubig ulan at sinuong ang highway. Pagbaba ay hapong-hapo ako. Nilibot ang mahamog na paligid at inisip kung paano ba ako uuwi ngayon? May uuwian pa nga ba ako?Tinutusok ang puso ko sa isiping wala na nga. Dati ay wala naman akong pakialam. Kaya ano bang bago ngayon?Nalaman ko lang naman ang katotohanan kay Dan. Natawa ako. Ano naman kung nalaman ko? Hindi ba 'yon ang dahilan ko sa pagtungo sa kastilyo?He loves someone! A wife he call it, when I'm here the legal one. Sa papel nga lang. Ngunit bakit ko nga ba kinukumpara? Ano sa
There's a people...in the dark?Pinagkibit-balikat ko na lamang ang lahat. Para bang wala 'yong pinagkaiba sa mga nobelang nabasa ko. A plotline? Is he just gives me idea for a story, then?“I'll drive you home,” siya nang napansin ang pagtila ng ulab. “Good idea,” paghinga ko nang malalim at hindi na pumalag sa suhestiyon niya. Lumiwanag lamang ang mukha niya. Hindi ko na pinansin nang biglang mapansin ang hindi ko inaasahan sa ilalim ng kaniyang table.“Libro...” “Tayo na?” pagtayo niya na tumabon sa liwanag na sumisilay sa libro. Napansin ko ang paglunok niya at hindi na ako nag-usisa nang mapagtanto ang isang bagay. Pinagbuksan niya ako ng pinto ng sasakyan niya na labis kong kinagulat. Nagulat na nga ako na hindi ko man lang ito kanina napansin, isa pa itong mga galawan niyang nagpabalik sa mga imahinasyon kong saglit atang napiga dahil sa mga nangyari. “Thanks,” sabi ko nang tuluyang makapasok. Bitbit ko ang basahan at nagsimula nang isipin kung ano ang sasabihin kung saka